Kolonizacja pałeczkami krztuśca osób dorosłych sprzyja rozprzestrzenianiu się choroby wśród najmłodszych
W wielu krajach o wysokim poziomie zaszczepienia populacji przeciw krztuścowi obserwowany jest od wielu lat wzrost zachorowań na krztusiec. W Stanach Zjednoczonych poziom zachorowań na krztusiec osiągnął poziom epidemiczny (odnotowana liczba zachorowań na krztusiec w 2012 roku była wyższa od 1957 roku). Podobnie w Wielkiej Brytanii liczba zarejestrowanych przypadków krztuśca w 2013 roku przekroczyła liczbę przypadków zarejestrowanych w latach 70-tych i 80-tych.
Według danych Europejskiego Centrum Kontroli Chorób Zakaźnych (ECDC) w 2012 roku w Europie największa liczbę zarejestrowanych przypadków krztuśca odnotowano w Holandii (12 868 zachorowań, zapadalność:79,91/100 000 mieszkańców), Wielkiej Brytanii (11 993 zachorowań, zapadalność: 19,04/100 000 mieszkańców) oraz Norwegii (4 247 zachorowań, zapadalność: 85,18/100 000 mieszkańców).
W Polsce w okresie 01.01-31.08.2015 roku zarejestrowano 3041 przypadków zachorowań na krztusiec. Liczba zarejestrowanych przypadków w ww. okresie była ponad dwukrotnie wyższa w porównaniu do liczby przypadków zarejestrowanych w odpowiadającym okresie czasu w 2014 roku (1188 przypadków).
Wśród przyczyn tak znacznego pogorszenia sytuacji epidemiologicznej zachorowań na krztusiec na świecie wymieniane są takie czynniki jak spadek odpowiedzi ochronnej w miarę upływu czasu po podaniu dawki przypominającej szczepionki , ewolucja pałeczek krztuśca (Bordetella pertussis) sprzyjająca obniżeniu skuteczności odpowiedzi poszczepiennej lub spadek poziomu zaszczepienia populacji przeciw krztuścowi.
Ostatnio pojawiły się przesłanki wskazujące, że wzrost zachorowań na krztusiec może być powiązany z transmisją zakażenia od osób skolonizowanych bakteriami krztuśca, lecz niewykazujących objawów choroby, co może wpływać na niedostateczną skuteczność nowych strategii szczepień przeciw krztuścowi, np. szczepień osób pozostających w bliskim kontakcie z niemowlęciem (strategia kokonu). Nie znamy skali procesu kolonizacji osób dorosłych bakteriami krztuśca, można jedynie przypuszczać, że dotyczy znacznej części populacji.
Wciąż najskuteczniejszą drogą zapobiegania krztuścowi pozostają szczepienia samych dzieci. Dlatego tak ważne jest przestrzeganie ustalonego schematu podawania kolejnych dawek szczepionki przeciw krztuścowi. Każde dziecko powinno zostać zaszczepione 4 dawkami szczepionki DTP (przeciw błonicy tężcowi i krztuścowi) w 2, 3-4 , 5-6 oraz 16-18 miesiącach życia oraz dawką przypominającą w 6 roku życia.
Źródło:
Benjamin M. Althouse, Samuel V. Scarpino. Asymptomatic transmission and the resurgence of Bordetella pertussis. BMC Medicine, 2015; 13 (1)
