Wzrost zakażeń wzw typu A w Polsce
W porównaniu do zeszłego roku, obecnie obserwujemy znaczący wzrost liczby zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu A (wzw A). Na dzień 15 października 2017 r. w Polsce od początku roku odnotowaliśmy łącznie 1909 przypadków wzw A, podczas gdy w analogicznym okresie 2016 r. stwierdzono 29 przypadków. Wyraźne narastanie liczby zakażeń obserwujemy od marca 2017, gdy na koniec pierwszego kwartału odnotowano 25 przypadków, czyli liczbę zachorowań zbliżoną do łącznej liczby wzw A w całym 2016 r. Największy wzrost zachorowań zaobserwowano w województwach mazowieckim, wielkopolskim, łódzkim i śląskim W województwie wielkopolskim prowadzone są działania służb sanitarnych mające na celu ograniczenie liczby nowych zakażeń. Działania takie polegają na identyfikacji osób z bezpośredniego otoczenia osób chorych na wzw A i podejmowaniu działań profilaktycznych, najczęściej podaniu szczepienia przeciw wzw A. Choroba szerzy się głównie drogą fekalno – oralną (choroba „brudnych rąk”), ale może się również szerzyć w wyniku kontaktów seksualnych, w tym przez bezpośredni kontakt oralno–analny, oraz poprzez kontakt oralny z częściami ciała oraz powierzchniami, na których znajduje się wirus. Ma to szczególne znaczenie w grupie MSM (mężczyźni utrzymujący kontakty seksualne z mężczyznami). Z tych względów w okresie wzrostu zachorowań bardzo ważne jest przestrzeganie zasad higieny, mycie rąk po wyjściu z toalet, przed przystąpieniem do posiłku oraz zaszczepienie się w przypadku przynależności do grupy ryzyka. Ze względu na fakt, iż wirus HAV jest intensywnie wydalany w ciągu 2-3 tygodni poprzedzających wystąpienie objawów choroby, do zakażeń dochodzi łatwo, a zapobieganie w przypadku ognisk polega na jak najszybszym zidentyfikowaniu osób mających w tym okresie kontakt z chorymi. Przebieg wzw A zależy od wieku osoby zakażonej. U małych dzieci choroba przebiega łagodnie lub wręcz bezobjawowo, zaś u dorosłych jej przebieg jest cięższy i obejmuje: objawy grypopodobne (w pierwszym okresie) oraz objawy ze strony układu pokarmowego: odbijanie, zgaga, nudności, wzdęcia, uczucie wczesnej sytości, ciemny mocz, jak również żółtaczka (czyli zażółcenie skóry, białkówki oczu czy błon śluzowych). Przebycie wzw A trwale chroni przed ponownym zakażeniem HAV. W Polsce i krajach Europy zachodniej od wielu lat wzw A występowało sporadycznie i większość osób dorosłych do ok. 45 roku życia nie zetknęła się z HAV w dzieciństwie, a tym samym nie nabyła odporności na tą chorobę. Z tego względu wzw A może obecnie łatwo szerzyć się w populacji osób dorosłych. Istnieje jednak skuteczna szczepionka przeciw wzw A, która nadaje długotrwałą odporność na zakażenie HAV. Szczepienie przeciw wzw A jest szczepieniem zalecanym w ramach Programu Szczepień Ochronnych (PSO), co oznacza, że nie podlega ona refundacji. Zgodnie z PSO szczepienia przeciw wzw A rekomendowane są osobom, które wyjeżdżają do krajów, gdzie wzw A występuje często (endemicznie) oraz osobom związanym zawodowo z usuwaniem odpadów komunalnych. Zaleca się je też dzieciom i młodzieży, które nie chorowały na wzw A. W obecnej sytuacji epidemiologicznej Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) rekomenduje szczepienie także MSM, zwłaszcza mieszkającym na obszarach gdzie występuje aktualnie wzrost zachorowań na WZW A (a więc także w Polsce).
