Nowa skoniugowana szczepionka przeciw durowi brzusznemu coraz częściej stosowana w zwalczaniu epidemii
W dniu 22 lutego 2019 roku organizacja pozarządowa GAVI – The Vaccine Alliance ogłosiła, że wraz ze Światową Organizacją Zdrowia sfinansuje szczepienia przeciw durowi brzusznemu 325 tys. osób, głównie dzieci do 15 roku życia, mieszkających na przedmieściach Harare – największego miasta i stolicy Zimbabwe. Szczepienia nową skoniugowaną szczepionką przeciw durowi brzusznemu będą zorganizowane w Afryce po raz pierwszy. Zorganizowany program szczepień jest odpowiedzią na epidemię duru brzusznego, która rozpoczęła się w Harare w październiku 2017 roku.
“Podczas gdy szczepionki przeciw durowi brzusznemu były stosowane od ponad stu lat, dotąd dawały krótkotrwałą ochronę i nie mogły być stosowane jako ochrona u osób najbardziej narażonych na zachorowanie – małych dzieci”, powiedział dr Seth Berkley, Dyrektor GAVI – The Vaccine Alliance. Nowa szczepionka skoniugowana Typbar-TCV™ opracowana i wytwarzana w Indiach przez firmę Bharat Biotech została zarejestrowana po raz pierwszy w 2013 roku. Szczepionkę opracowano jako połączenie (skoniugowanie) polisacharydu otoczkowego Vi (stosowanego również w starszych szczepionkach przeciw durowi) z białkiem – anatoksyną tężcową. Jest to pierwsza szczepionka przeciw durowi brzusznemu, która może być stosowana u małych dzieci od 6 miesiąca życia. Dotychczas stosowane polisacharydowe szczepionki można było podawać dzieciom od 2 roku życia, natomiast szczepionki inaktywowane – od 5 roku życia. Czytaj więcej.
Dotychczasowe badania wskazują na to, że pojedyncza dawka szczepionki skoniugowanej daje bardziej długotrwałą odporność w porównaniu z dotychczas stosowanymi szczepionkami. Szczepionki skoniugowane nie zostały jeszcze zarejestrowane w Europie i nie są na razie zalecane osobom podróżującym do krajów endemicznych.
Dur brzuszny jest ostrą chorobą zakaźną wywoływaną przez bakterie – pałeczki duru brzusznego (Salmonella Typhi). Jest to choroba „brudnych rąk” – zachorowania szerzą się głównie przez wodę i żywność zanieczyszczone wydalinami zakażonych ludzi, jak również poprzez bezpośredni kontakt z nosicielami. Dur brzuszny cechuje się częstym występowaniem powikłań i śmiertelnością 1-4% szczególnie wśród osób niedożywionych, małych dzieci oraz osób starszych. Ocenia się, że z powodu duru brzusznego rocznie umiera od 120 tys. do 160 tys. osób w krajach rozwijających się, o niskim poziomie sanitarnym. W Zimbabwe w przebiegu epidemii zachorowało blisko 2 000 osób, trzy osoby zmarły. Zaobserwowano bardzo wysoką antybiotykooporność – u 1 na 5 chorych bakterie były oporne na co najmniej 1 antybiotyk.
Szybki rozwój oporności pałeczek duru brzusznego na antybiotyki był jednym z powodów rekomendacji WHO zastosowania szczepionek skoniugowanych w masowych szczepieniach w krajach dotkniętych chorobą. Po zatwierdzeniu skoniugowanej szczepionki przeciw durowi brzusznemu przez WHO w grudniu 2017 roku, organizacja GAVI zdecydowała o przeznaczeniu 85 milionów USD na wspieranie masowych szczepień w krajach Azji i Afryki. GAVI jest wspierana przez rządy licznych krajów oraz organizacje pozarządowe. Każda decyzja o finansowaniu szczepień uzgadniana jest w ścisłej współpracy z WHO oraz rządami zainteresowanych krajów.
- GAVI The Vaccine Alliance. Typhoid vaccination campaign to tackle outbreak in Zimbabwe. Notatka prasowa z 22.02.2019.
- Pozycja WHO w sprawie szczepionek przeciw durowi brzusznemu. Opublikowana 30 marca 2018 roku w WHO Weekly Epidemiological Record 2018, 93, 153-172.
- Film Vaccine vs typhoid. GAVI
- Zalecenia WHO dotyczące nowej skoniugowanej szczepionki przeciw durowi brzusznemu.