Sukces programu szczepień przeciw tężcowi noworodków
We wrześniu 2017 r. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosiła eliminację tężca okołoporodowego oraz tężca noworodków w krajach obu Ameryk. W poprzednich dekadach tężec był przyczyną zgonu ponad 10 000 dzieci rocznie. Eliminacja tężca okołoporodowego oraz tężca noworodków jest kolejnym dowodem wskazującym, że szczepienia działają i dzięki nim możliwe było ocalenie ogromnej liczby matek oraz ich dzieci.
Według danych WHO, jeszcze w 1988 roku, z powodu tężca w ciągu pierwszego miesiąca życia umierało na świecie około 787 000 dzieci. W 2015 roku liczba ta została zredukowana o 96%, do 34 000 zgonów.
Za eliminację choroby uznaje się stan, w którym roczna zapadalność wynosi poniżej 1 zachorowania na każde 1000 żywych urodzeń.
Tężec jest szóstą chorobą, która została wyeliminowana dzięki szczepieniom w regionie obu Ameryk. Do tej pory udało się wyeradykować ospę prawdziwą (1971), poliomyelitis (1994), różyczkę i różyczkę wrodzoną (2015) oraz odrę (2016).
Eradykacja tężca nie będzie możliwa ponieważ bakteria, która go powoduje Clostridium tetani występuje w glebie oraz odchodach wielu zwierząt. Nie jest zatem możliwe całkowite usunięcie tej bakterii ze środowiska
Do zakażenia noworodka dochodzi najczęściej gdy niezagojony kikut pępowiny zostaje zanieczyszczony bakteriami C. tetani, głównie w wyniku niehigienicznych zabiegów związanych z odcinaniem pępowiny, używaniem niesterylnych narzędzi oraz gdy miejsce w którym rodzi się dziecko jest zanieczyszczone lub poród jest odbierany przez osobę z brudnymi, zainfekowanymi rękami. Choroba często jest śmiertelna gdyż w jej wyniku dochodzi do paraliżu mięśni oddechowych. Chorobie można zapobiec poprzez szczepienie kobiet w ciąży oraz zapewnienie higienicznych warunków podczas porodu.
W latach 2000 – 2017 postępy programu globalnej eliminacji tężca doprowadziły do eliminacji tężca okołoporodowego i tężca noworodków w 43 krajach. W Polsce ostatni przypadek tężca noworodków zanotowano w 1983 roku. Obecnie choroba ta wciąż stanowi istotny problem zdrowia publicznego w 16 krajach na świecie (głównie afrykańskich).
Źródła
- UNICEF. Region of the Americas eliminates maternal and neonatal tetanus. Press release. Septemver 21, 2017. Accessed September 28, 2017.
- WHO, Region of Africa. Maternal and neonatal tetanus. No date. Accessed September 28, 2017.
- WHO. Maternal and neonatal tetanus elimination: the initiative and challenges. August 1, 2017. Accessed September 28, 2017.
- WHO. Maternal and neonatal tetanus elimination: the partnership. August 1, 2017. Accessed September 28, 2017.
- WHO. WHO South-east Asia Region eliminated maternal and neonatal tetanus. May 19, 2016. Accessed September 28, 2017.
