Szczepionka przeciw japońskiemu zapaleniu mózgu
Podsumowanie
O chorobie
Co to jest japońskie zapalenie mózgu?
Jak poważne mogą być objawy choroby?
Jak wiele zachorowań występuje na świecie?
O szczepionce
Jakie szczepionki przeciw japońskiemu zapaleniu mózgu są dostępne?
Komu i kiedy można podawać szczepionkę?
Dlaczego warto się szczepić przeciw japońskiemu zapaleniu mózgu?
Kto nie powinien zostać zaszczepiony?
Jak długo utrzymuje się odporność po szczepieniu?
Gdzie można się zaszczepić?
Jakie szczepionki są zarejestrowane w Polsce?
O chorobie
Co to jest japońskie zapalenie mózgu?
Japońskie zapalenie mózgu jest potencjalnie śmiertelną chorobą wirusową, wywoływaną przez wirusy należące do rodziny Flaviviridae, tej samej do której należą wirus kleszczowego zapalenia mózgu, wirus Denga czy wirus Gorączki Zachodniego Nilu.
Wirus japońskiego zapalenie mózgu jest przenoszony przez komary z rodzaju Culex. Najwyższa aktywność tych komarów przypada od zmierzchu do świtu. Naturalnym rezerwuarem wirusa są ptaki wodne i trzoda chlewna.
Pierwszy przypadek japońskiego zapalenia mózgu wykryto w 1871 r. w Japonii.
Jak poważne mogą być objawy choroby?
Okres wylegania choroby wynosi od 6 do 16 dni.
Większość zakażeń (99%) przebiega bezobjawowo lub dominują objawy grypopodobne.
U około 1% zakażonych obserwuje się ciężkie objawy, tj. zapalenie mózgu, dezorientacja, uszkodzenia neurologiczne, niedowłady oraz inne ubytki neurologiczne. Poważnymi następstwami choroby jest padaczka, choroba Parkinsona, osłabienie siły mięśniowej, trudności w staniu chodzeniu, mówieniu, ekstremalne wyczerpanie oraz choroby psychiczne. Najcięższe przypadki powikłań w przebiegu choroby obejmują nawet odkorowanie i śmierć mózgową. Czasami stwierdza się objawy podrażnienia opon mózgowo-rdzeniowych zwanych zespołem Keringa. Trwałych zmian neurologicznych doświadcza połowa osób, które przeżywają chorobę (niedowład, porażenia kończyn, napady padaczkowe, obniżenie sprawności intelektualnej). Śmiertelność sięga nawet 30%. Główną przyczyną zgonu w przebiegu choroby jest niedotlenienie mózgu.
Choroba jest szczególnie niebezpieczna dla dzieci.
Aby upewnić się czy nie doszło do zakażenia warto poddać się badaniom, obejmującym rozpoznanie kliniczne poszerzone o diagnostykę serologiczną polegającą na oznaczeniu przeciwciał IgG i IgM metodą ELISA.
Jak wiele zachorowań występuje na świecie?
Japońskie zapalenie mózgu występuje na subkontynencie Indyjskim, w południowo-wschodniej Azji oraz północno wschodniej Australii.
Według danych WHO, każdego roku choruje 68 000 osób, wśród których 75% to dzieci do 15 lat. Szacuje się że każdego roku 20 000 osób umiera z powodu choroby.
Największa liczba zakażeń występuje na terenach endemicznego występowania wirusa japońskiego zapalenia mózgu, w Azji Wschodniej – Japonii, Korei, Chinach, Tajlandii,, Wietnamie i Indiach. W tamtych regionach choroba stanowi jedno z najważniejszych wyzwań zdrowotnych.
W klimacie umiarkowanym szczyt zachorowań notowany jest od lipca do września, w klimacie subtropikalnym od marca do października, a w tropikalnym przez cały rok ze wzrostem w porze deszczowej i monsunowej w regionach wiejskich (pola ryżowe).
- Medycyna Podróży – Grzegorz Carowicz/Ernest Kuchar
- Wakcynologia praktyczna – Dorota Mrożek – Budzyn
- Europejska Agencja Leków. EPAR.
- Mikrobiologia lekarska – Kayser/Eckert
- Halstead S.B., Hills S.L., Dubischar K. Japanese encephalitis vaccines. w: Plotkin’s Vaccines, ed. Plotkin S., Orenstein W., Offit P., Edwards K.M. 7th edition, 2017, str. 511-548.