Prof. Rudolf Stefan Weigl (1883 - 1957)

Wybitny uczony, światowej sławy biolog kilkukrotnie nominowany do Nagrody Nobla. Po zakończeniu I wojny światowej Prof. Weigl zorganizował w Przemyślu pracownię bakteriologiczną, przekształconą następnie w Laboratorium Badań nad Durem Plamistym. W 1920 roku został Profesorem w Katedrze Biologii Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, gdzie w krótkim czasie kierowana przez niego pracownia stała się znanym na całym świecie ośrodkiem badań nad durem wysypkowym. Był czołowym badaczem chorób szerzących się epidemicznie, człowiekiem wielkiego serca i ogromnej odwagi, który w czasie okupacji sowieckiej i niemieckiej Lwowa z narażeniem własnego życia ocalił tysiące ludzi.

Na kartach historii Prof. Weigl zapisał się przede wszystkim jako twórca szczepionki przeciw durowi wysypkowemu, zwanemu również tyfusem plamistym. Wynalezienie szczepionki nastąpiło w 1921 roku i było poprzedzone latami badań nad etiologią, drogami szerzenia się oraz nad uodpornieniem przeciwko durowi wysypkowemu. Profesor wykorzystał wszy odzieżowe jako zwierzęta laboratoryjne. Wykazał wewnątrzkomórkowe pasożytnictwo Ricketssia prowazekii w komórkach nabłonkowych jelita wszy i opracował metodę ich hodowli, uzyskując masę bakterii niezbędną do produkcji szczepionki, która była pierwszą skuteczną szczepionką przeciwko durowi wysypkowemu. Pierwsze szczepienia szczepionką przygotowaną z jelit zakażonych wszy, rozpoczęto w Polsce w 1934 roku. Następnie szczepionka z powodzeniem była stosowana w rejonach świata objętych epidemiami duru. W okresie II wojny światowej gwałtowny wybuch epidemii duru wysypkowego i jej rozmiary sprawiły, że okupanci (zarówno niemieccy jak i sowieccy) nie zamknęli placówki profesora Weigla i pozwolili mu nadal nią kierować. W tym czasie dał dowód swojej wielkości nie tylko jako Naukowiec, ale również jako Człowiek. Wykazywał się bohaterstwem graniczącym z brawurą, gdy w swoim Instytucie zatrudniał ludzi z różnych grup społecznych, różnego pochodzenia, ratując ich przed niechybną śmiercią. Szczepionkę oficjalnie wytwarzano wyłącznie na potrzeby Niemców, ale nielegalnie otrzymywali ją również Polacy. Potajemnie była produkowana w Państwowym Zakładzie Higieny w Warszawie i dostarczana partyzantom AK oraz więźniom w obozach koncentracyjnych i w gettach. Uratowała życie niezliczonej rzeszy ludzi!