Dlaczego należy szczepić wcześniaki?

Dla wcześniaków, poza pakietem szczepionek podawanych każdemu dziecku w ramach obowiązkowego Programu Szczepień Ochronnych (PSO), bezpłatnie przysługują następujące szczepionki:

– szczepionki z bezkomórkowym składnikiem krztuśca; aktualnie szczepienia te realizowane są szczepionką wysoko-skojarzoną 5 w 1 (w przeszłości w związku z ograniczonym dostępem do szczepionek DTaP, zgodnie z Komunikatem Ministerstwa Zdrowia z dnia 16.08.2016, wcześniakom podawano szczepionkę DTaP-IPV);

– szczepionki przeciw pneumokokom, należy podać w możliwie szybkim terminie ze względu na narażenie wcześniaków na zakażenia pneumokokami (jeżeli szczepienie rozpoczynane jest w pierwszych miesiącach życia to schemat 3+1 dawka przypominająca, a jeżeli po ukończeniu 6 miesięcy schemat 2+ 1 dawka przypominająca), bardzo ważne w przypadku wcześniaków jest terminowe podanie dawki przypominającej między 12 a 15 m.ż., co ma szczególne znaczenie dla utrzymania ochrony przeciw zakażeniom pneumokokami.

Wcześniaki należą do pacjentów szczególnie narażonych na zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu B, ponieważ już od urodzenia częściej niż pozostałe dzieci poddawane są wielu procedurom medycznym. Dlatego też zgodnie z aktualnym Programem Szczepień Ochronnych (PSO) dzieciom z masą urodzeniową mniejszą niż 2000 g w ramach szczepień obowiązkowych (bezpłatnych) należy podać łącznie 4 dawki szczepionki w schemacie czasowym 0, 1, 2 i 12 miesięcy, w tym pierwszą dawkę najlepiej podać w 1-szej dobie życia.

Niska masa ciała nie jest u wcześniaków przeciwwskazaniem do rozpoczęcia szczepienia przeciw wzwB.

Książka SZCZEPIENIA OCHRONNE w profilaktyce chorób zakaźnych u dzieci została przygotowana pod naukową redakcją dr Anny Bednarek, dr Małgorzaty Bartkowiak-Emeryk oraz prof. Jacka Wysockiego

6.1. Szczepienia u dzieci przedwcześnie urodzonych oraz z małą masą urodzeniową

Wcześniaki potrzebują ochrony przed zakażeniami rotawirusami, ponieważ są obarczone wyższym ryzykiem hospitalizacji z powodu biegunki rotawirusowej w 1 roku życia a ryzyko jest większe im mniejsza masa urodzeniowa wcześniaka. Poza tym są częściej hospitalizowane z rożnych powodów związanych z wcześniactwem, a to sprzyja narażeniu na zakażenie rotawirusami.

Polskie Towarzystwo Wakcynologii zaleca szczepienie przeciwko rotawirusom wszystkich wcześniaków w optymalnym wieku kalendarzowym, nawet jeśli w tym okresie nadal przebywają one na oddziale szpitalnym, a nie występują bezwzględne przeciwwskazania do podania szczepionki. Do szczepienia wcześniaków można zastosować dowolny z dwóch dostępnych w Polsce preparatów (Rotarix, Rotateq). Zalecenia oparto na analizie dostępnych danych z badań przedrejestracyjnych szczepionek przeciw rotawirusom, porejestracyjnych badań obserwacyjnych i badań efektów programów powszechnych szczepień niemowląt, a także badań wirusologicznych dotyczących wydalania szczepów szczepionkowych w stolcu po szczepieniu oraz ryzyka transmisji zakażenia na osoby z kontaktu (zwłaszcza w warunkach oddziału neonatologii). Eksperci wskazują, że rozpoczynanie szczepienia wcześniaków w zalecanym, optymalnym wieku jeszcze na oddziale szpitalnym jest najkorzystniejszą opcją. Szczegółowe zalecenia opublikowano w Medycynie Praktycznej. Szczepienia. 2019, 2(30), 25-32.