Kiedy najlepiej zaszczepić się przeciw grypie?
Eksperci podkreślają, że szczepienia przeciw grypie można realizować w czasie trwania całego sezonu grypowego. Jednak wybierając miesiąc, w którym zaszczepimy się przeciw grypie, należy brać pod uwagę czas potrzebny na wykształcenie odporności, czyli ok. 2-3 tygodnie. Z drugiej strony znane są wyniki badań, które potwierdzają obniżanie się odporności poszczepiennej o 6-11% w ciągu miesiąca.
Optymalny czas, który wybieramy na szczepienie przeciw grypie powinien wyprzedzać szczyt zachorowań, dotyczy to szczególnie osób z grup podwyższonego ryzyka zachorowania na grypę.
W Polsce szczyt zachorowań na grypę odnotowujemy w okresie od stycznia do marca, aczkolwiek w poszczególnych sezonach ten czas może się nieznacznie różnić. Dlatego optymalny czas na szczepienia przeciw grypie przed szczytem zachorowań na grypę to wrzesień – grudzień.
W Europie szczyt zachorowań na grypę w sezonie 2018/2019 przypadał w lutym. Z kolei sezon wcześniej (2017/2018) szczyt zachorowań wystąpił na początku stycznia (Europa Południowo-Wschodnia), w połowie lutego (Europa Północna), ale w niektórych krajach Europy Wschodniej aktywność wirusa grypy nie osiągnęła szczytu do połowy marca.
Sezon grypowy 2019/2020 jest wyjątkowy z tego powodu, że szczepy wirusa A/H3N2 wymagały dokładniejszej analizy i WHO o miesiąc później przekazała końcowe rekomendacje dotyczące szczepów wirusa grypy, co z kolei spowodowało opóźnienia w procesach produkcyjnych szczepionek przeciw grypie w sezonie 2019/2020. Późniejsze rozpoczęcie sezonu szczepień przeciw grypie, pod warunkiem płynnego przebiegu programu szczepień (dostępności do szczepionek, edukacji społecznej na temat korzyści ze szczepień), może wywołać wbrew pozorom pozytywny efekt. Rozpoczęcie realizacji szczepień z miesięcznym opóźnieniem (od października zamiast od września) oznacza uodpornienie przeciw grypie bliżej szczytu zachorowań i wyższą efektywność szczepienia.
Zgodnie z rekomendacjami Amerykańskiego Zespołu ds. Szczepień Ochronnych ACIP (Advisory Committee on Immunization Practices) szczepienia należy kontynuować dopóki wirusy grypy krążą w populacji i dostępna jest szczepionka z danego sezonu. Szczepienie jest korzystne nawet jeżeli realizujemy je kiedy rozpoczęła się aktywność wirusa grypy. Osoby nie zaszczepione mogą zaszczepić się do kiedy stwierdzamy wzrost zachorowań na grypę.
Szczepienia przeciw grypie sezonowej można wykonać w dowolnym momencie sezonu grypowego.
Szczyt zachorowań na grypę przypada zwykle między styczniem, a marcem.
Optymalny termin szczepienia w sezonie 2019/2020 to październik – grudzień.
Na szczepienie nie jest jednak za późno do kiedy stwierdzamy wzrost zachorowań na grypę.
Powiązane artykuły:
- Questions and Answers A(H3N2) component of the recommended composition of influenza virus vaccines for use in the northern hemisphere 2019-20 influenza season and development of candidate vaccine viruses for pandemic preparedness. WHO. 21 March 2019.
- Grohskopf et al. Prevention and Control of Seasonal Influenza with Vaccines: Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices — United States, 2019–20 Influenza Season. MMWR Recomm Rep. 2019 Aug 23;68(3):1-21.
- Smith KJ I wsp. Am J Prev Med. 2019; 56(4): e135-e141
- Bloom-Feshbach K i wsp. PloS One. 2013;8(2):e5445.