Szczepionka przeciw wzw B
Podsumowanie
O chorobie
Co to jest wzw B?
Jakie są objawy wzw B?
Jak poważne mogą być objawy wzw B?
Jak wiele zachorowań na wzw B występuje w Polsce?
Gdzie i jak często wzw B występuje na świecie?
O szczepionce
Jakie rodzaje szczepionek przeciw wzw B są dostępne w Polsce?
Dlaczego warto szczepić się przeciw wzw B?
Kto i kiedy powinien zostać zaszczepiony przeciw wzw B?
Kto nie powinien zostać zaszczepiony przeciw wzw B
Jakie jest ryzyko związane z zaszczepieniem przeciw wzw B?
Jakie szczepionki przeciw wzw B są zarejestrowane w Polsce?
Kalendarz szczepień
Szczepionka przeciw wzw B w Programie Szczepień Ochronnych
Jak szczepionka przeciw wzwB była stosowana w przeszłości?
Czytaj więcej
Czy poddając się szczepieniu przeciw wzw B można się zakazić wirusem HBV?
Jak długo utrzymuje się odporność po szczepieniu przeciw wzw B?
Czy można wymiennie stosować szczepionki przeciw wzw B różnych producentów?
Czy noworodkowi, którego matka jest zakażona wirusem HBV (antygen HBs dodatni), należy podać immunoglobulinę anty HBs łącznie z pierwszą dawką szczepionki?
Jak uzupełnić szczepienia przeciw wzwB u dziecka, któremu podano dotychczas jedną dawkę szczepionki?
Czy po szczepieniu przeciw wzw B należy rutynowo oceniać stężenie przeciwciał anty-HBs we krwi?
Jaki schemat szczepienia przeciw wzw B obowiązuje w przypadku osób, które nie wytworzyły przeciwciał anty-HBs po szczepieniu?
Jak powinny przebiegać szczepienia wcześniaków przeciw wzwB?
Czy zrobienie tatuażu jest przeciwwskazaniem do szczepienia przeciw wzw B?
Czy szczepienie przeciw wzwB w okresie noworodkowym jest nadal potrzebne?
Czy zrobienie tatuażu jest przeciwwskazaniem do szczepienia przeciw wzw B?
Należy pamiętać, że fakt wykonania nawet niewielkiego tatuażu powoduje naruszenie ciągłości skóry, co zwiększa podatność na różnego rodzaju miejscowe zakażenia i stany zapalne. Przy dużych i prawidłowo wykonanych tatuażach u wielu osób występują często objawy takie jak po urazach, np. obrzęk i bolesność oraz zwiększenie ciepłoty ciała w okolicach miejsca wykonania zabiegu, a czasem nawet objawy uogólnione w tym gorączka, dreszcze, złe samopoczucie. Z tych względów, niezależnie od faktu, że posiadanie tatuażu nie wpływa negatywnie na skuteczność szczepionki przeciw wzw B, to jednak wspomniane objawy i zwiększone ryzyko zakażenia wynikłe z naruszenia ciągłości skóry, będą najprawdopodobniej uznane przez lekarza kwalifikującego do szczepienia za przeciwwskazanie do podania drugiej dawki szczepionki w okresie do całkowitej odnowy skóry w miejscu tatuowanym. Dlatego warto, aby wykonanie tatuażu odroczyć na tydzień lub dwa po przyjęciu drugiej dawki szczepionki przeciw wzw B, choć najlepiej byłoby tatuaż wykonać dopiero po zakończeniu cyklu szczepień przeciw wzw B. Zalecane jest zasięgniecie indywidualnej opinii lekarza, który kieruje na szczepienie.
Czy szczepienie przeciw wzwB w okresie noworodkowym jest nadal potrzebne?
Głównym celem szczepienia przeciw wzwB jest ochrona przed rozwojem przewlekłej formy zapalenia wątroby. Konieczność szczepienia przeciw wzw B małych dzieci wynika stąd, że małe dzieci zakażone wzwB narażone są na wyższe ryzyko powikłania pod postacią raka wątrobowokomórkowego niż wtedy kiedy do zakażenia dojdzie w wieku dorosłym. Ryzyko przewlekłego zapalenia wątroby po zakażeniu w wieku noworodkowym wynosi 80-90%, w niemowlęcym 30-60%, a osoby dorosłej 5%.
Zgodnie z obowiązującym Programem Szczepień Ochronnych pierwszą dawkę szczepienia przeciw wzwB należy podać dziecku w ciągu 24 godzin po urodzeniu. Szczepionki podawane w pierwszej dobie życia są bezpieczne i doskonale przebadane.
Szczepionkę przeciw wzwB podajemy noworodkom w pierwszej dobie życia aby zabezpieczyć je przed zakażeniem od matki. Nie wszystkie przyszłe matki wiedzą, że są nosicielkami wirusa wzwB i dlatego podczas porodu lub w trakcie karmienia piersią mogą przekazać wirusa dziecku. Podanie szczepionki bezpośrednio po urodzeniu znacznie to ryzyko ogranicza.
Mamy coraz lepszą sytuację epidemiologiczną wzwB. Rodzące kobiety, coraz rzadziej są nosicielkami wzwB. Kobieta w ciąży w ramach obowiązkowych badań przesiewowych ciężarnych powinna być badana na obecność antygenu HBsAg. Badanie takie jest ważne aby zidentyfikować noworodki matek zakażonych wzwB. W praktyce program ten nie zawsze jest realizowany zadowalająco i wciąż zdarzają się sytuacje, kiedy do porodu zgłaszają się matki bez aktualnych badań w kierunku HBsAg. Gdyby cały program realizowano zgodnie z zaleceniami moglibyśmy ograniczyć szczepienie przeciw wzwB jedynie do grupy dzieci urodzonych przez matki z potwierdzonym nosicielstwem wirusa wzwB.
Dzięki powszechnym szczepieniom dzieci przeciw wzwB znacząco zmniejszyła się liczba zakażeń i zachorowań na wzwB. Zapadalność na ostre wzwB zmniejszyła się z 4/100 000 w 1985 r. do 0,13/100 000 w 2016 r. Jednak wciąż nowe zachorowania jak i przewlekła postać choroby dotyczą młodych dorosłych, w tym potencjalnych matek.
Powszechne szczepienia niemowląt przeciw wzw B prowadzone są w Polsce od 1996 r., co oznacza, że pokolenie obecnych 20- latków jest już uodpornione. Zbliżamy się więc powoli do momentu kiedy będziemy mogli zrezygnować ze szczepień przeciw wzw B w pierwszej dobie życia i przesunąć je na okres niemowlęcy.
- Marshall G.S. The Vaccine Handbook TM : A Practical Guide for Clinicians; 2004 by Lippincott Williams&Wilkins Philadelphia USA
- Red Book: 2009 Report of the Committee in Infectious Diseases. 28th ed. Elk Grove Village USA
- Centers for Disease Control and Prevention. CDC Health Information for International Travel 2010. Atlanta: U.S. Department of Health and Human Services, Public Health Service,2009.
- van Damme P. i wsp. Hepatitis B vaccines, w: Vaccines, red. Plotkin SA, Orenstein WA, Offit PA Vaccines 6th ed Saunders Elsevier 2013, str. 205-234.
- Polska Grupa Ekspertów HBV- Zespół ds Szczepień: Szczepienia przeciwko wirusowym zapaleniom wątroby typu A i B. Przegl Epidemiol 2012; 66, 89-91.
- Hepatitis B Vaccination Recommendations for Infants, Children, and Adolescents. MMWR 2005; 54(RR-16)
- Piwowarow K., Stępień M. Wirusowe zapalenie wątroby typu B w Polsce w 2013 r. Przegl Epidemiol 2016, 70, 231-241.
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 wrrześnia 2012 r. w sprawie standardów postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem.