Jakie substancje pomocnicze wchodzą w skład szczepionek?

Czym różni się podanie związków glinu drogą wstrzyknięcia ze szczepionką od drogi pokarmowej z żywnością?

Glin jest powszechny w środowisku. Znajdziemy go w powietrzu, wodzie i pożywieniu. Występuje nawet w mleku matki (ok. 0,04 mg/l) oraz mieszankach mlecznych dla niemowląt (0,225 mg/l). Związki glinu znajdziemy w naszych tkankach i płynach ustrojowych. Niewielka ilość glinu znajduje się nawet w ciele noworodka, co wynika z ekspozycji na glin w życiu płodowym. Głównym źródłem glinu, który dostaje się do organizmu człowieka jest żywność. Wstrzykiwanie glinu zawartego w szczepionkach tym różni się od wchłaniania związków glinu z przewodu pokarmowego, że szczepionki zawierające związki glinu podaje się tylko kilka- kilkanaście razy w ciągu pierwszych dwóch lat życia dziecka, natomiast glin zawarty w pożywieniu gromadzi się w organizmie powoli, każdego dnia. W ciągu 6 pierwszych miesięcy życia niemowlę może otrzymać ok. 4 mg związków glinu w szczepionkach.  Dla porównania w tym samym czasie niemowlę przyswaja ok. 10 mg glinu zawartego w mleku matki lub ok. 40 mg w pokarmie podawanym z butelki. Osoby dorosłe spożywają od 7 do 9 mg glinu dziennie. Dla zrozumienia różnicy pomiędzy spożyciem glinu z pokarmem a podaniem drogą wstrzyknięcia ze szczepionką konieczne jest poznanie procesów jego wchłaniania i eliminacji z organizmu. Wstrzyknięcie w przypadku szczepionek z adiuwantem glinowym oznacza podanie ich drogą podskórną lub domięśniową. Żadnej szczepionki nie podaje się dożylnie. Zawartość szczepionki jest wchłaniana w miejscu wstrzyknięcia i pośrednio dostaje się również w ograniczonym stopniu do krwiobiegu. Dodatkowo z badań na modelu zwierzęcym z użyciem znakowanych izotopowo znaczników, które pozwalają odróżnić wstrzyknięty związek od tego samego związku obecnego w wyniku codziennej ekspozycji, wynika, że związki glinu podane drogą wstrzyknięcia wchłaniają się tylko częściowo do krwi. Podobnie jest w przypadku związków glinu, które dostają się do organizmu drogą pokarmową. Przewód pokarmowy stanowi istotną barierę we wchłanianiu związków glinu, jednak ze względu na to, że ekspozycja na glin z przewodu pokarmowego zachodzi każdego dnia, całościowa ekspozycja na glin zawarty w szczepionkach jest mniejsza niż ekspozycja na glin z pożywienia. Związki glinu, które znalazły się w krwiobiegu, są przetwarzane w podobny sposób, niezależnie od pochodzenia. Większość związków glinu zostaje wydalona przez nerki, a jedynie niewielka część jest zatrzymana w tkankach. Ok. 50% związków glinu w krwiobiegu zostaje wydalona w czasie pierwszych 24 h, a w ciągu 2 tygodni ponad ¾ zawartości glinu. Faktycznie glin może być potencjalnie niebezpieczny, gdy nerki nie pracują prawidłowo.

Organizm wydala glin, jednak ten proces jest wolniejszy niż jego gromadzenie, stąd ogólną ilość tego pierwiastka w organizmie określa się jako „całkowite obciążenie organizmu glinem”. Z badań farmakokinetycznych wynika, że okres półtrwania eliminacji glinu z organizmu człowieka wynosi około 24 godziny, a dawkę 1 mg/kg mc./24 h uznaje się za bezwzględnie bezpieczną (norma dobowej ekspozycji). Dawka glinu zawarta w pojedynczej dawce szczepionki (nie więcej niż 1,25 mg/dawkę) jest więc znacznie mniejsza niż dopuszczalna norma.

Badania uwzględniające parametry dotyczące wchłaniania i eliminacji związków glinu podanego we wstrzyknięciu oraz dostarczanego drogą pokarmową wskazują, że całkowita zawartość glinu w organizmie małego dziecka nigdy nie przekracza minimalnego poziomu ryzyka.

Związki glinu, występują w szczepionkach w bezpiecznych ilościach.

Ostatnia aktualizacja: 26 marca 2019
Ostatnia aktualizacja: 17 września 2019
Materiały źródłowe
  • Ameratunga R. Gills D. Gold M. i wsp.  Evidence refuting the existence of autoimmune/autoinflammatory syndrome induced by adjuvants (ASIA). J Allergy Clin Immunol Pract 2017;5:1551-1555.
  • Bernatowska E., Bernat-Sitarz K., Pietrucha B. i wsp. Szczepienia dzieci i osób dorosłych uczulonych na białko jaja kurzego –coraz mniej ograniczeń Standardy Medyczne/Pediatria. 2012, 9, 134-139.
  • CHMP Position Paper on Thiomersal Implementation of the Warning Statement Relating to Sensitisation (EMEA/CHMP/VWP/19541/2007).
  • Erlewyn-Lajeunesse M. i wsp. Anaphylaxis as an adverse event following immunisation in the UK and Ireland.Arch. Dis. Child., 2012; 97: 487–490.
  • Farmakopea Polska, wydanie XI, tom I, 2017, str. Vaccines for human use (01/2017:0153 (str. 1029-1032.
  • Finn T.M., Egan W. Vaccine additives and manufacturing residuals in vaccines licenced in the United States (Chapter 7). W: Plotkin’s vaccines, red. Plotkin SA, Orenstein WA, Offit PA, Philadelphia PA: Saunders Elsevier; 2018, str. 75-83.
  • Franceschini F. i wsp. Vaccination in children with allergy to non active vaccine components. Clin Transl Med. 2015; 4: 3.
  • Global Advisory Committee on Vaccine Safety (GACVS): Aluminium adjuvants. Weekly epidemiological record 2012; 87(30):277-288.
  • Gołoś A., Lutyńska A. Adiuwanty glinowe w szczepionkach – aktualny stan wiedzy. Przegl Epidemiol 2015; 69: 871-874.
  • Gołoś A., Lutyńska A. Tiomersal w szczepionkach – aktualny stan wiedzy. Przegl. Epidemiol. 2015; 69: 157 – 161.
  • Jefferson T, Rudin M, Di Pietrantoni C. Adverse events after immunization with aluminium-containing DTP vaccines: systematic review of the evidence. Lancet Infect Dis 2004;4:84-90.
  • Karwowski M.P., Stamoulis C., Wenren L.M. i wsp. Blood and hair aluminum levels, vaccine history, and early infant development: a cross-sectional study. Acad Pediatr 2018;18:161-165.
  • Keith L.S., Jones D.E., Chou CH.S.J. Aluminum toxicokinetics regarding infant diet and vaccinations. Vaccine 2002;20:S13-S17.
  • Mercury Levels in Infants Receiving Routine Immunizations, National Institute of Allergy and Infectious diseases.
  • Mitkus R.J., Hess M.A., Schwartz S.L.: Pharmacokinetic modeling as an approach to assessing the safety of residual formaldehyde in infant vaccines. Vaccine 2013;31;2738-2743.
  • Mitkus RJ, King DB, Hess MA, et al. Updated aluminum pharmacokinetics following infant exposures through diet and vaccination. Vaccine 2011;29:9538-9543.
  • Offit P.A., Jew R.K.: Addressing Parents’ Concerns: Do Vaccines Contain Harmful Preservatives, Adjuvants, Additives, or Residuals? Pediatrics 2003;112;1394-1401.
  • Roches A, Paradis L, Gagnon R,  Egg-allergic patients can be safely vaccinated against influenza. J Allergy Clin Immunol 2012, Nov;130(5):1213-1216.
  • Vaccine ingredients. Knowledge Project. University of OXFORD (dostęp 03.08.2017).
pokaż więcej
Słowniczek
pokaż więcej
Znalazłeś niezrozumiany termin?
Zaproponuj hasło do słownika.
Loading

Ta strona wykorzystuje pliki cookies. Pozostawiając w ustawieniach przeglądarki włączoną obsługę plików cookies wyrażasz zgodę na ich użycie. Jeśli nie zgadzasz się na wykorzystanie plików cookies, zmień ustawienia swojej przeglądarki. Więcej informacji znajdziesz w polityce prywatności.

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close