Jakie substancje pomocnicze wchodzą w skład szczepionek?
Podsumowanie
Z czego składa się szczepionka?
Czy substancje pomocnicze w szczepionkach są bezpieczne?
Adiuwanty
Dlaczego do szczepionek dodawane są adiuwanty?
W jakim celu w szczepionkach stosowane są adiuwanty glinowe?
Skąd wiemy, że adiuwanty glinowe są bezpieczne?
W których szczepionkach występują adiuwanty glinowe i w jakich ilościach?
Jakie badania potwierdzają bezpieczeństwo szczepionek ze związkami glinu?
Czym różni się podanie związków glinu drogą wstrzyknięcia ze szczepionką od drogi pokarmowej z żywnością?
Substancje konserwujące
Dlaczego do szczepionek dodajemy konserwanty?
Co to jest tiomersal i w jakim celu stosowany jest w szczepionkach?
Jakie szczepionki dostępne w Polsce zawierają tiomersal?
Czy szczepionki z tiomersalem są bezpieczne? Skąd to wiemy?
Gdzie można znaleźć dowody potwierdzające bezpieczeństwo szczepionek z tiomersalem?
Substancje pomocnicze w ilościach śladowych
Co to jest formaldehyd i w jakim celu stosowany jest w szczepionkach?
Czy żelatyna w szczepionkach jest bezpieczna dla naszego zdrowia?
Czytaj więcej
Gdzie można znaleźć aktualne informacje dotyczące składu szczepionek?
Czy w szczepionkach mogą występować substancje nieorganiczne?
Co to jest tiomersal i w jakim celu stosowany jest w szczepionkach?
Tiomersal to organiczny związek rtęci, który ze względu na swoje właściwości antyseptyczne i przeciwgrzybicze jest środkiem konserwującym dodawanym do niektórych szczepionek aby je chronić przed zanieczyszczeniami. W niektórych szczepionkach tiomersal może występować w śladowych ilościach jako pozostałość z procesu ich wytwarzania. Stosowany jest m.in. na etapie inaktywacji niektórych antygenów. Tiomersal jest stosowany w procesie wytwarzania szczepionek od 30-tych lat ubiegłego wieku.
Rtęć występuje w dwóch postaciach, etylortęci i metylortęci, które w odmienny sposób wpływają na organizm. Tiomersal to etylowa postać rtęci, która w odróżnieniu do metylortęci nie kumuluje się w organizmie i dotyczy to również niemowląt.
Badania prowadzone u niemowląt w pierwszych 6 m. ż. wskazują, że etylortęć pochodząca z tiomersalu jest usuwana z organizmu w ciągu 4-9 dni. W badaniach oceniających źródło rtęci w organizmie stwierdzono, że zdecydowanie bardziej niebezpieczne jest spożywanie ryb zanieczyszczonych toksyczną metylortęcią.
Pamiętaj, że:
- Tiomersal to etylowa postać rtęci, odmienna od tej, o której myślimy, kiedy mówimy- rtęć,
- Tiomersal stosowany w dopuszczalnych dawkach w szczepionce jest bezpieczny z wyjątkiem reakcji alergicznych, które są uznawane za łagodne i utrzymują się tylko kilka dni. Potwierdzone uczulenie na ten związek występuje u niewielkiego odsetka zaszczepionych.
- Tiomersal w Polsce występuje jedynie w składzie szczepionki DTP przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi lub jej odpowiednikach bez składnika krztuścowego.
Ostatnia aktualizacja: 26 stycznia 2018
Ostatnia aktualizacja: 17 września 2019
Materiały źródłowe
- Ameratunga R. Gills D. Gold M. i wsp. Evidence refuting the existence of autoimmune/autoinflammatory syndrome induced by adjuvants (ASIA). J Allergy Clin Immunol Pract 2017;5:1551-1555.
- Bernatowska E., Bernat-Sitarz K., Pietrucha B. i wsp. Szczepienia dzieci i osób dorosłych uczulonych na białko jaja kurzego –coraz mniej ograniczeń Standardy Medyczne/Pediatria. 2012, 9, 134-139.
- CHMP Position Paper on Thiomersal Implementation of the Warning Statement Relating to Sensitisation (EMEA/CHMP/VWP/19541/2007).
- Erlewyn-Lajeunesse M. i wsp. Anaphylaxis as an adverse event following immunisation in the UK and Ireland.Arch. Dis. Child., 2012; 97: 487–490.
- Farmakopea Polska, wydanie XI, tom I, 2017, str. Vaccines for human use (01/2017:0153 (str. 1029-1032.
- Finn T.M., Egan W. Vaccine additives and manufacturing residuals in vaccines licenced in the United States (Chapter 7). W: Plotkin’s vaccines, red. Plotkin SA, Orenstein WA, Offit PA, Philadelphia PA: Saunders Elsevier; 2018, str. 75-83.
- Franceschini F. i wsp. Vaccination in children with allergy to non active vaccine components. Clin Transl Med. 2015; 4: 3.
- Global Advisory Committee on Vaccine Safety (GACVS): Aluminium adjuvants. Weekly epidemiological record 2012; 87(30):277-288.
- Gołoś A., Lutyńska A. Adiuwanty glinowe w szczepionkach – aktualny stan wiedzy. Przegl Epidemiol 2015; 69: 871-874.
- Gołoś A., Lutyńska A. Tiomersal w szczepionkach – aktualny stan wiedzy. Przegl. Epidemiol. 2015; 69: 157 – 161.
- Jefferson T, Rudin M, Di Pietrantoni C. Adverse events after immunization with aluminium-containing DTP vaccines: systematic review of the evidence. Lancet Infect Dis 2004;4:84-90.
- Karwowski M.P., Stamoulis C., Wenren L.M. i wsp. Blood and hair aluminum levels, vaccine history, and early infant development: a cross-sectional study. Acad Pediatr 2018;18:161-165.
- Keith L.S., Jones D.E., Chou CH.S.J. Aluminum toxicokinetics regarding infant diet and vaccinations. Vaccine 2002;20:S13-S17.
- Mercury Levels in Infants Receiving Routine Immunizations, National Institute of Allergy and Infectious diseases.
- Mitkus R.J., Hess M.A., Schwartz S.L.: Pharmacokinetic modeling as an approach to assessing the safety of residual formaldehyde in infant vaccines. Vaccine 2013;31;2738-2743.
- Mitkus RJ, King DB, Hess MA, et al. Updated aluminum pharmacokinetics following infant exposures through diet and vaccination. Vaccine 2011;29:9538-9543.
- Offit P.A., Jew R.K.: Addressing Parents’ Concerns: Do Vaccines Contain Harmful Preservatives, Adjuvants, Additives, or Residuals? Pediatrics 2003;112;1394-1401.
- Roches A, Paradis L, Gagnon R, Egg-allergic patients can be safely vaccinated against influenza. J Allergy Clin Immunol 2012, Nov;130(5):1213-1216.
- Vaccine ingredients. Knowledge Project. University of OXFORD (dostęp 03.08.2017).
