Jakie są ogólne zasady stosowania szczepionek?
Podsumowanie
Jak powinna przebiegać prawidłowa kwalifikacja dziecka/osoby dorosłej do szczepienia?
Jakie są przeciwwskazania do szczepień?
Jakie stany i choroby nie przeszkadzają w podawaniu szczepionek?
Jakie odstępy czasowe należy zachować podczas podawania różnych szczepionek?
Czy można skracać odstępy między podawaniem kolejnych dawek tej samej szczepionki?
Czy można wydłużać odstępy między podaniem kolejnych dawek szczepionki?
Czy można rozdzielać wizyty szczepienne, jeżeli mamy obawy dotyczące zbyt dużej liczby podawanych szczepionek/antygenów?
Jak należy podawać szczepionki?
Jakie odstępy czasu należy zachować pomiędzy podaniem preparatów zawierających przeciwciała a podaniem szczepionki?
W jakim czasie po przebytej chorobie można wykonać szczepienie?
Czy można zamiennie podawać szczepionki różnych producentów?
Jak należy udokumentować przeprowadzenie szczepienia?
W przypadku jakich szczepionek do oceny odporności poszczepiennej można wykorzystać poziom przeciwciał?
Jak zmniejszyć ból i pomóc dziecku przezwyciężyć strach związany ze szczepieniem?
Jeżeli na rynku są dwa rodzaje szczepionki (różne preparaty) czy lekarz powinien dać rodzicowi możliwość wyboru?
Czy można zaszczepić dziecko w starszym wieku niż wiek zalecany?
W przypadku jakich szczepionek do oceny odporności poszczepiennej można wykorzystać poziom przeciwciał?
Ocena stężenia przeciwciał stanowi pomoc w określeniu historii szczepień i stanu uodpornienia, szczególnie w sytuacji braku dokumentacji dotychczasowych szczepień.
W przypadku niektórych chorób ograniczoną pomocą przy ocenie odporności poszczepiennej może być pomiar przeciwciał metodą ELISA. Jeżeli występuje określona korelacja seroprotekcji, a więc wiemy, że określone stężenie przeciwciał chroni przed zachorowaniem, możemy wyniki poziomu przeciwciał wykorzystać jako dowód uodpornienia/braku uodpornienia.
Przykłady poziomów ochronnych przeciwciał w surowicy wykrywanych metodą ELISA, które chronią przed zachorowaniem i stanowią informację, że osoba chorowała lub została zaszczepiona:
- wzw B: ≥10 mIU/ml,
- wzw A: ≥10 mIU/ml,
- błonica: >0,1 IU/ml,
- tężec: >0,1 IU/ml,
- Hib: 0,15 µg/ml (wykonywany w nielicznych laboratoriach),
- ospa wietrzna: 5,00 IU/ml.
Należy pamiętać, że informacja o poziomie przeciwciał jest informacją dotyczącą odporności w danym czasie.
- Andrew T. Kroger, Ciro V. Sumaya, Larry K. Pickering. General recommendations on immunization. Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). Morbidity and Mortality Weekly Report, 2011; 60 (RR-02): 1–60
- Taddio A., McMurtry C.M., Shah V. i wsp.: Reducing pain during vaccine injections: clinical practice guideline. CMAJ, 2015; 187: 975–982.
- Rubin LG i wsp. 2013 IDSA Clinical Practice Guideline for vaccination of the immunocompromised host. Clin INfect Dis, 2014, 58, e44-e100.
- Doherty M. i wsp. Vacccination of special populations: protecting the vulnerable. Vaccine 2016, 34, 6681-90.
- General recommendations on immunization. Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR, 2011; 60 (RR-02): 1–60.
Przetłumaczoną wersję ww wytycznych Amerykańskiego Komitetu ds Szczepień Ochronnych (ACIP) można znaleźć na stronie Medycyna Praktyczna/Szczepienia - CDC: General recommendations on immunization. cdc.gov/vaccines/pubs/aciplist.htm
- AAP: Red Book: Report of the Committee on Infectious Diseases, aapredbook.org
- Wysocki J., Mrukowicz J. Jak rozmawiać z rodzicami o szczepieniach dzieci. Praktyczny przewodnik dla lekarzy i pielęgniarek. Medycyna Praktyczna. Wyd. spec. 3/2013.