Na czym polega kalendarz szczepień?

Szczepienia zalecane (niefinansowane z budżetu Ministerstwa Zdrowia) są wymienione w aktualizowanym każdego roku Komunikacie Głównego Inspektora Sanitarnego dotyczącym Programu Szczepień Ochronnych.

Lekarz jest zobowiązany do przekazania rodzicowi/opiekunowi dziecka pełnej dostępnej informacji o szczepieniach zalecanych oraz wyjaśnieniu wszelkich nieścisłości i wątpliwości dotyczących ich podania.
W praktyce lekarze często odnotowują w dokumentacji medycznej pacjenta, że poinformowali go o szczepieniach zalecanych i proszą o podpis rodzica/opiekuna dziecka (choć nie jest to wymóg prawny).

Do szczepień zalecanych w 2019 roku należą szczepienia przeciw:
– wirusowemu zapaleniu wątroby typu A (wzw A), zalecane osobom podróżującym do krajów o zwiększonym ryzyku wystąpienia zachorowań na wzw A,
– wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (wzw B), zalecane osobom narażonym na zakażenia związane z przerwaniem ciągłości tkanek lub poprzez kontakt seksualny, przewlekle chorym, osobom chorym na nowotwory układu krwiotwórczego, przygotowywanym do zabiegów operacyjnych, dzieciom i młodzieży nieobjętych szczepieniami obowiązkowymi, osobom dorosłym, zwłaszcza w wieku starszym,
– ospie wietrznej, zalecane osobom, które nie chorowały na ospę wietrzną i nie zostały wcześniej zaszczepione oraz kobietom planującym zajście w ciążę, które nie chorowały wcześniej na ospę wietrzną,
– grypie,
– rotawirusom,
– pneumokokom, zalecane dzieciom z grup ryzyka do ukończenia 5-go roku życia (dotyczy dzieci urodzonych przed 1 stycznia 2017 r., których nie zaszczepiono w ramach szczepień obowiązkowych) oraz dorosłym >50-go roku życia,
– meningokokom, zalecane niemowlętom od ukończenia 2 miesiąca życia, dzieciom i dorosłym narażonym na ryzyko inwazyjnej choroby meningokokowej,
– ludzkiemu wirusowi brodawczaka (Human Papillomavirus, HPV), zalecane szczególnie osobom przed inicjacją seksualną.
– kleszczowemu zapaleniu mózgu, zalecane osobom przebywającym na terenach o nasilonym występowaniu tej choroby,
– cholerze, zalecane osobom wyjeżdżającym do rejonów zagrożonych wystąpieniem epidemii cholery,
– durowi brzusznemu, zalecane osobom wyjeżdżającym do rejonów endemicznego występowania zachorowań na dur brzuszny,
– wściekliźnie, zalecane osobom wyjeżdżającym do rejonów endemicznego występowania zachorowań na wściekliznę,
– żółtej gorączce, zalecane osobom nieszczepionym wcześniej, wyjeżdżającym na obszary zagrożone zakażeniem.

Alternatywny kalendarz szczepień to program szczepień, który jest prowadzony zgodnie z zaleceniami (odstępy, ogólne zasady schematu szczepień), ale przy użyciu równoważnych szczepionek, dostępnych w innych połączeniach, skojarzeniach. Najpopularniejszym przykładem jest podanie płatnych szczepionek wysoko – skojarzonych: 5 w 1 (błonica, tężec, krztusiec, polio, Hib, wzw B) lub 6 w 1 (błonica, tężec, krztusiec, polio, Hib) zamiast bezpłatnej szczepionki DTP (błonica, tężec, krztusiec). Alternatywny kalendarz szczepień ułatwia więc realizację szczepień (mniej wizyt, mniej wkłuć, mniej stresu i bólu dla dziecka, szersza ochrona,  lepszy profil bezpieczeństwa szczepionek 5 w 1 i 6 w 1 (zawierają bezkomórkowy składnik krztuśca) w porównaniu z DTP (zawierają całe komórki krztuśca). Alternatywa może dotyczyć również szczepionek przeciw pneumokokom, np. w 2017 r. można zastąpić bezpłatną 10- walentną szczepionkę przeciw pneumokokom  szczepionką 13- walentną (odpłatna dla całej populacji, bezpłatna tylko w grupach ryzyka). Lekarz powinien o takiej informacji poinformować rodzica.