Czy można szczepić osoby z obniżoną odpornością?
Podsumowanie
Co to są niedobory odporności?
Czy można szczepić osoby z obniżoną odpornością?
Czy osoby zakażone HIV mogą być szczepione?
Czy osoby po przeszczepie szpiku mogą być szczepione?
Czy powinno się szczepić pacjentów po przeszczepie narządów litych?
Czy u osoby z obniżeniem odporności mogą wystąpić poważne odczyny poszczepienne?
Jakie szczepienia zalecane są osobom przed planowanym zabiegiem usunięcia śledziony?
Czy można szczepić dzieci z zespołem Downa?
Co to są niedobory odporności?
Niedobory odporności mogą być wrodzone i nabyte.
Pierwotne niedobory odporności mogą być spowodowane zaburzeniami składników układu odpornościowego, np. przeciwciał lub innych substancji istotnych z punktu widzenia odporności na zakażenia. Mogą one ujawniać się w pierwszych tygodniach, czy miesiącach po urodzeniu.
Nabyte zaburzenia odporności mogą być wynikiem trwających lub przebytych, ciężkich zakażeń wirusowych, bakteryjnych lub chorób układowych, a także działaniem czynników zewnętrznych, np. niedożywienia.
Czy można szczepić osoby z obniżoną odpornością?
Dzieci o obniżonej odporności chorują z tego powodu znacznie częściej i ciężej w porównaniu ze zdrowymi dziećmi. Mogą też zachorować na infekcje, które nie występują u osób z prawidłową odpornością, tzw. zakażenia oportunistyczne. Z tego powodu dzieci o obniżonej odporności np. zakażone HIV czy po usunięciu śledziony albo przeszczepieniu szpiku kostnego musimy chronić przed groźnymi dla nich zakażeniami także przy użyciu szczepień, których zwykle stosujemy więcej (większą liczbę dawek i szerszy zakres ochrony) niż u zdrowych dzieci.
Dzieciom z zaburzeniami odporności bez obaw o bezpieczeństwo można podać szczepionki zabite, które nie mogą przecież „ożyć”. Wątpliwości budzić może efekt ochronny szczepienia – dzieci z obniżoną odpornością mogą słabiej odpowiadać na podanie szczepionki, dlatego często sprawdzamy uzyskaną odpowiedź poszczepienną i w razie potrzeby podajemy dodatkowe dawki szczepionki. Postępujemy tak np. w przypadku wirusowego zapalenia wątroby typu B u osób z zaburzeniami odporności.
Jeżeli chodzi o szczepionki „żywe” warunkiem ich podania jest nieznaczny niedobór odporności – w razie potrzeby można sprawdzić parametry odporności chorego dziecka np. liczbę komórek CD4 u dzieci zakażonych HIV. Ustalono minimalne wartości parametrów immunologicznych, które umożliwiają bezpieczne szczepienie. Przykładowo by zaszczepić dziecko zakażone HIV przeciw odrze, śwince i różyczce liczba komórek CD4 powinna wynosić minimum 20% normy dla wieku.
- Atkinson W.L. i WSP. General recommendations on immunization, 2001; www.cdc.gov/nip
- Jackowska T. i wsp. Szczepienia przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B u dzieci z przewlekłymi chorobami krwi leczonych immunosupresyjnie. Przegląd Epidemiologiczny 1997; 51 (3): 255-65.
- LaRussa P. i wsp. Varicella vaccine for immunocompromised children: result of collaborative studies in the United States and Canada. J. Infect. Dis. 1996 Nov; 174 Suppl 3: S320-3.
- Working Party of the British Committee for Standards In Hematology Clinical Haematology Task Force; „Guidelines for the prevention and treatment of infection in patients with an absent or dysfunctional spleen”, BMJ 1996; 312:430-434.
- Davies J.M., Barnes R, Milligan D, “The prevention and treatment of infection in patients with an absent or dysfunctional spleen”, Clin Med 2002; 2: 440-443.
- “Guidelines for Preventing Opportunistic Infections Among HematopoieticStem Cell Transplant Recipients”, MMWR 2000;49(RR-10):1-128
