Szczepionka przeciw odrze
Podsumowanie
O chorobie
Co to jest odra?
Jak bardzo zaraźliwa jest odra?
Jakie są objawy odry?
Jak poważne mogą być objawy odry?
Jak wiele zachorowań na odrę występowało w Polsce przed i po wprowadzeniu szczepień?
Jak wiele zachorowań na odrę występuje obecnie w Polsce?
Gdzie i jak często odra występuje na świecie?
Ile zachorowań na odrę odnotowano w Europie w 2018 roku?
O szczepionce
Jakie rodzaje szczepionek przeciw odrze są dostępne w Polsce?
Dlaczego warto szczepić się przeciw odrze?
Kto i kiedy powinien zostać zaszczepiony przeciw odrze?
Kto nie powinien zostać zaszczepiony przeciw odrze, śwince i różyczce?
Jakie jest ryzyko związane ze szczepieniem przeciw odrze?
Jakie preparaty szczepionek przeciw odrze są zarejestrowane w Polsce?
Kalendarz szczepień
Szczepionki przeciw odrze w Programie Szczepień Ochronnych
Jak szczepionka przeciw odrze była stosowana w przeszłości?
Czytaj więcej
Jaki jest stan zaszczepienia przeciw odrze w Polsce?
Czy osoby dorosłe mogą zaszczepić się przeciw odrze?
Po jakim czasie od szczepienia przeciw odrze, śwince i różyczce można planować zajście w ciążę?
Czy osoba dorosła, która nie zna swojego statusu odporności przeciw odrze powinna sprawdzić poziom przeciwciał?
Czy szczepionka przeciw odrze, śwince i różyczce (MMR) może wywołać autyzm?
Co oznacza określenie eliminacja wirusa odry?
Czy można zaszczepić się przeciw odrze po kontakcie z chorym na odrę?
Co oznacza ujemny poziom przeciwciał przeciw odrze u osoby zaszczepionej?
Czy można opóźniać podanie szczepionki przeciw odrze aż dziecko będzie starsze?
Kiedy należy podać drugą dawkę szczepionki MMR przeciw odrze, śwince i różyczce realizowaną zgodnie z PSO w 6 roku życia?
O chorobie
Co to jest odra?
Odra to ostra wirusowa choroba zakaźna.
Jedynym źródłem zakażenia jest chory człowiek. Zakażenie szerzy się głównie drogą kropelkową oraz przez bezpośrednią styczność z wydzieliną jamy nosowo-gardłowej. Bardzo rzadko zakażenie następuje drogą pośrednią przez przedmioty świeżo zanieczyszczone wydzieliną z jamy nosowo-gardłowej.
Wirus odry dostaje się do organizmu przez usta lub nos oraz przez spojówki. Po namnożeniu w błonach śluzowych przedostaje się do różnych organów, tj.: skóry, nerek, żołądka, jelit, wątroby.
Okres wylęgania wynosi najczęściej od 10 do 12 dni.
Jak bardzo zaraźliwa jest odra?
Odra jest bardzo zaraźliwą chorobą wirusową. Łatwo się rozprzestrzenia. Wirus odry przenosi się:
- drogą kropelkową razem z wydzieliną z dróg oddechowych: podczas kaszlania, wydmuchiwania nosa, mówienia,
- drogą powietrzną. Wirus może przetrwać i pozostać zakaźny do 2 h na powierzchniach (np. blacie stołu) skażonych wydzielinami osoby chorej lub zawieszony w kropli aerozolu w powietrzu. Do zakażenia wirusem odry może więc dojść nawet po tym, jak zakażona osoba opuści pomieszczenie.
Jeden chory zaraża średnio od 12 do 18 osób wrażliwych, czyli tych, które na odrę nie chorowały lub nie zostały zaszczepione. Jedna osoba chora na odrę może zarazić 9 z 10 nieuodpornionych osób ze swojego otoczenia.
Ryzyko zachorowania na odrę osoby nieuodpornionej po kontakcie z chorym na odrę wynosi 90-95%.
Chory jest zaraźliwy dla otoczenia od 1-2 dni przed wystąpieniem pierwszych objawów i ok. 4 dni przed wystąpieniem charakterystycznej wysypki odrowej do około 4 dnia utrzymywania się wysypki.
Wirus odry jest jednym z najbardziej zaraźliwych oraz najłatwiej przenoszących się wirusów jakie znamy.
- Strebel P.M., Papania M.J., Fiebelkorn A.P. i in. Measles vaccines. w: Plotkin’s Vaccines, red. Plotkin S., Orenstein W., Offit P., Edwards M. wyd. 7, 2018, str. 579-18.
- Stanowisko WHO dot. szczepionki przeciwko odrze w języku angielskim i francuskim. Weekly Epidemiological Record „Measles vaccines: WHO position paper”, 2009, nr 35, str. 349-360.
- Centers for Disease Control. Measles, Mumps, and Rubella – Vaccine Use and Strategies for
Elimination of Measles, Rubella, and Congenital Rubella Syndrome and Control of Mumps:
Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR z maja 1998/47(RR-8); str. 1-57. - Program WHO eliminacji odry 2012-2020.
- Aktualne dane epidemiologiczne, gdzie podawana jest liczba zachorowań w poszczególnych krajach, uaktualniane 1/tydzień (Epidemiological update: Measles – monitoring European outbreaks, 22 June 2017)
- Anjali Jain, MD1; Jaclyn Marshall, MS1; Ami Buikema, MPH2; Tim Bancroft, PhD2; Jonathan P. Kelly, MPP1; Craig J. Newschaffer, PhD3. Autism Occurrence by MMR Vaccine Status Among US Children With Older Siblings With and Without Autism JAMA. 2015;313(15):1534-1540.
- Rowhani-Rahbar A. i wsp. Effect of Age on the Risk of Fever and Seizures Following Immunization With Measles-Containing Vaccines in Children FREE. JAMA Pediatr. 2013;167(12):1111-1117.
- Arciuolo R.J. Effectiveness of measles vaccination and immune globulin post-exposure prophylaxis in an outbreak setting- New York City. Clin. Infect Dis, 2017; 65, 1843-47.
Reprezentatywne publikacje na temat skuteczności szczepień przeciw odrze:
- Ane B. Fisker, Eric Nebie, Anja Schoeps i wsp. A Two-Center Randomized Trial of an Additional Early Dose of Measles Vaccine: Effects on Mortality and Measles Antibody Levels. Clinical Infectious Diseases. 2018; 66 (10): 1573-1580.
- Tom Woudenberg, Nicoline A. T. van der Maas, Mirjam J. Knol i wsp. Effectiveness of Early Measles, Mumps, and Rubella Vaccination Among 6–14-Month-Old Infants During an Epidemic in the Netherlands: An Observational Cohort Study. The Journal of Infectious Diseases. 2017; 215 (8): 1181-1187.
- Jennifer L. Gardy, Monika Naus, Ashraf Amlani i wsp. Whole-Genome Sequencing of Measles Virus Genotypes H1 and D8 During Outbreaks of Infection Following the 2010 Olympic Winter Games Reveals Viral Transmission Routes. The Journal of Infectious Diseases 2015; 212 (10): 1574-1578.
- Amy Parker Fiebelkorn, Susan B. Redd, Paul A. Gastañaduy, i wsp. A Comparison of Postelimination Measles Epidemiology in the United States, 2009–2014 Versus 2001-2008. Journal of the Pediatric Infectious Diseases Society. 2017; 6 (1): 40-48.
- Wysocki J. Jak długo utrzymuje się ochrona po szczepieniu MMR? Medycyna Praktyczna Szczepienia. 28.05.2018.