Szczepionka przeciw odrze
Podsumowanie
O chorobie
Co to jest odra?
Jak bardzo zaraźliwa jest odra?
Jakie są objawy odry?
Jak poważne mogą być objawy odry?
Jak wiele zachorowań na odrę występowało w Polsce przed i po wprowadzeniu szczepień?
Jak wiele zachorowań na odrę występuje obecnie w Polsce?
Gdzie i jak często odra występuje na świecie?
Ile zachorowań na odrę odnotowano w Europie w 2018 roku?
O szczepionce
Jakie rodzaje szczepionek przeciw odrze są dostępne w Polsce?
Dlaczego warto szczepić się przeciw odrze?
Kto i kiedy powinien zostać zaszczepiony przeciw odrze?
Kto nie powinien zostać zaszczepiony przeciw odrze, śwince i różyczce?
Jakie jest ryzyko związane ze szczepieniem przeciw odrze?
Jakie preparaty szczepionek przeciw odrze są zarejestrowane w Polsce?
Kalendarz szczepień
Szczepionki przeciw odrze w Programie Szczepień Ochronnych
Jak szczepionka przeciw odrze była stosowana w przeszłości?
Czytaj więcej
Jaki jest stan zaszczepienia przeciw odrze w Polsce?
Czy osoby dorosłe mogą zaszczepić się przeciw odrze?
Po jakim czasie od szczepienia przeciw odrze, śwince i różyczce można planować zajście w ciążę?
Czy osoba dorosła, która nie zna swojego statusu odporności przeciw odrze powinna sprawdzić poziom przeciwciał?
Czy szczepionka przeciw odrze, śwince i różyczce (MMR) może wywołać autyzm?
Co oznacza określenie eliminacja wirusa odry?
Czy można zaszczepić się przeciw odrze po kontakcie z chorym na odrę?
Co oznacza ujemny poziom przeciwciał przeciw odrze u osoby zaszczepionej?
Czy można opóźniać podanie szczepionki przeciw odrze aż dziecko będzie starsze?
Kiedy należy podać drugą dawkę szczepionki MMR przeciw odrze, śwince i różyczce realizowaną zgodnie z PSO w 6 roku życia?
Kalendarz szczepień
Szczepionki przeciw odrze w Programie Szczepień Ochronnych
Szczepienia przeciw odrze wykonuje się skojarzoną szczepionką przeciw odrze, śwince i różyczce.
Szczepienia przeciw odrze, śwince i różyczce są obowiązkowe (finansowane z budżetu Ministra Zdrowia) dla dzieci
w schemacie szczepienia:
• podstawowego w 13-15 miesiącu życia,
• uzupełniającego w 6 roku życia.
Dzieciom pomiędzy 7 a 9 rokiem życia podanie drugiej dawki szczepionki będzie sukcesywnie wyrównywane poprzez szczepienie w 10 roku życia.
Szczepienia przeciw odrze, śwince i różyczce są zalecane (niefinansowane z budżetu Ministra Zdrowia) osobom:
• nieszczepionym przeciw odrze, śwince i różyczce w ramach szczepień obowiązkowych, dwie dawki szczepionki w odstępie co najmniej 4 tygodni,
• młodym kobietom, zwłaszcza pracującym w środowiskach dziecięcych (przedszkola, szkoły, szpitale, przychodnie) i młodym mężczyznom dla zapobiegania różyczce wrodzonej szczególnie nieszczepionym w ramach szczepień obowiązkowych.
Podawane w wywiadzie przebycie zachorowań na odrę nie jest przeciwwskazaniem do szczepienia, należy je podać nie wcześniej niż po upływie 4 tygodni od wyzdrowienia.
Nie zaleca się podawania szczepionki w okresie ciąży, a przez 1 miesiąc po szczepieniu nie należy zachodzić w ciążę.
Jak szczepionka przeciw odrze była stosowana w przeszłości?
Powszechne szczepienia przeciw odrze rozpoczęto w Polsce w 1975 roku. Początkowo podawano pojedynczą dawkę szczepionki przeciw odrze. W 1991 roku dodano drugą dawkę. Od 2004 roku obowiązują dwie dawki szczepionki skojarzonej MMR przeciw odrze, śwince i różyczce. Bezpośrednio po wprowadzeniu, szczepienia przeciw odrze miały ograniczoną akceptację wśród lekarzy i rodziców. W 1978 roku stan zaszczepienia wynosił 50% wśród dzieci podlegających szczepieniu. W następnych latach realizacja szczepień się poprawiała, w 1980 roku stan zaszczepienia wynosił 76%, w 1988 roku 79%. W latach 90-tych XX wieku znaczny odsetek dzieci był szczepiony z opóźnieniem, stąd dopiero stan zaszczepienia 3- latków oceniano na 95% a 4- latków na 98%.
Poniżej przedstawiono najważniejsze daty związane z realizacją szczepień przeciw odrze w przeszłości.
1963 – opracowanie pierwszej szczepionki przeciw odrze,
1975 – wprowadzenie obowiązkowego szczepienia przeciw odrze dzieci w 12-15 miesiącu życia,
1988 – wprowadzenie do obrotu szczepionki MMR w Wielkiej Brytanii,
1991 – wprowadzenie drugiej dawki szczepionki przeciw odrze dzieci w wieku 8 lat,
1994 – przesunięcie podania drugiej dawki szczepionki przeciw odrze z 8 na 7 rok życia,
2004 – wprowadzenie dwóch dawek szczepionki MMR dzieciom w 13-15 miesiącu życia oraz w 10 roku życia,
2019 – przesunięcie drugiej dawki szczepionki MMR z 10 na 6 rok życia.
Źródło: Choroby zakaźne i ich zwalczanie na ziemiach polskich w XX wieku. pod redakcją Jana Kostrzewskiego, Wiesława Magdzika i Danuty Naruszewicz-Lesiuk. PZWL 2001.
- Strebel P.M., Papania M.J., Fiebelkorn A.P. i in. Measles vaccines. w: Plotkin’s Vaccines, red. Plotkin S., Orenstein W., Offit P., Edwards M. wyd. 7, 2018, str. 579-18.
- Stanowisko WHO dot. szczepionki przeciwko odrze w języku angielskim i francuskim. Weekly Epidemiological Record „Measles vaccines: WHO position paper”, 2009, nr 35, str. 349-360.
- Centers for Disease Control. Measles, Mumps, and Rubella – Vaccine Use and Strategies for
Elimination of Measles, Rubella, and Congenital Rubella Syndrome and Control of Mumps:
Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR z maja 1998/47(RR-8); str. 1-57. - Program WHO eliminacji odry 2012-2020.
- Aktualne dane epidemiologiczne, gdzie podawana jest liczba zachorowań w poszczególnych krajach, uaktualniane 1/tydzień (Epidemiological update: Measles – monitoring European outbreaks, 22 June 2017)
- Anjali Jain, MD1; Jaclyn Marshall, MS1; Ami Buikema, MPH2; Tim Bancroft, PhD2; Jonathan P. Kelly, MPP1; Craig J. Newschaffer, PhD3. Autism Occurrence by MMR Vaccine Status Among US Children With Older Siblings With and Without Autism JAMA. 2015;313(15):1534-1540.
- Rowhani-Rahbar A. i wsp. Effect of Age on the Risk of Fever and Seizures Following Immunization With Measles-Containing Vaccines in Children FREE. JAMA Pediatr. 2013;167(12):1111-1117.
- Arciuolo R.J. Effectiveness of measles vaccination and immune globulin post-exposure prophylaxis in an outbreak setting- New York City. Clin. Infect Dis, 2017; 65, 1843-47.
Reprezentatywne publikacje na temat skuteczności szczepień przeciw odrze:
- Ane B. Fisker, Eric Nebie, Anja Schoeps i wsp. A Two-Center Randomized Trial of an Additional Early Dose of Measles Vaccine: Effects on Mortality and Measles Antibody Levels. Clinical Infectious Diseases. 2018; 66 (10): 1573-1580.
- Tom Woudenberg, Nicoline A. T. van der Maas, Mirjam J. Knol i wsp. Effectiveness of Early Measles, Mumps, and Rubella Vaccination Among 6–14-Month-Old Infants During an Epidemic in the Netherlands: An Observational Cohort Study. The Journal of Infectious Diseases. 2017; 215 (8): 1181-1187.
- Jennifer L. Gardy, Monika Naus, Ashraf Amlani i wsp. Whole-Genome Sequencing of Measles Virus Genotypes H1 and D8 During Outbreaks of Infection Following the 2010 Olympic Winter Games Reveals Viral Transmission Routes. The Journal of Infectious Diseases 2015; 212 (10): 1574-1578.
- Amy Parker Fiebelkorn, Susan B. Redd, Paul A. Gastañaduy, i wsp. A Comparison of Postelimination Measles Epidemiology in the United States, 2009–2014 Versus 2001-2008. Journal of the Pediatric Infectious Diseases Society. 2017; 6 (1): 40-48.
- Wysocki J. Jak długo utrzymuje się ochrona po szczepieniu MMR? Medycyna Praktyczna Szczepienia. 28.05.2018.